Violist, componist en orkestleider
Geboren 14 december 1900 D’Arienzo, Juan (Buenos Aires) – bijnaam: El Rey Del Compás
Overleden 14 januari 1976 (Buenos Aires)
laatste herziening 20 april2023
gepubliceerd 27 september 2022
Inleiding
Juan D’Arienzo was een van de succesvolste tangoartiesten. Toen hij doorbrak was hij al 35. D’Arienzo kende zijn opmars toen pianist Rodolfo Biagi zich bij zijn orkest aansloot en artistiek radiodirecteur Pablo Osvaldo Valle hem naar het gloednieuwe radiostation El Mundo meenam.
Op jonge leeftijd speelde hij viool met pianist Ángel D’Agostino, bandoneonist Ernesto Bianchi alias Lechuguita [1] en cellist Ennio Bolognini [2] in kleine theaters. Zijn eerste gedenkwaardige optreden was op 25 juni 1919 met het gezelschap Arata-Simari-Franco [3] in het Teatro Nacional. Hij werkte met D’Agostino samen tot die op zichzelf begon. Hij bleef verbonden met het theater, begeleidde zangeres Evita Franco en speelde in de Frederickson’s jazz band.
[1] – [3]
[1] Ernesto Bianchi (geboortedatum onbekend – 1944) werd bandoneonist, componist en orkestleider. Zijn bijnaam was Lechuguita of “kropslaatje”.
[2] Ennio Bolognini (1893 – 1979) cellist.
[3] Luis Arata, Tomás Simari en Nélida Franco, allen acteurs.
Orquesta Típica Juan D’Arienzo
In 1928 stichtte hij een orquesta típica met onder meer bandoneonist Ciriaco Ortiz. Estribillistas van dienst waren Carlos Dante , Francisco Fiorentino en Raquel Notar. Met dat orkest werden 44 nummers opgenomen.
‘Juguete’ estribillo Carlos Dante 1928 beluister
Tot in 1935 werden verder geen opnames gemaakt. Na een tijd zette hij zijn viool aan de kant en werd voltijds dirigent.
Rodolfo Biagi
1935 werd ook het jaar waarin de D’Arienzo die we kennen echt op het toneel verscheen. Dat gebeurde zodra Rodolfo Biagi zich bij zijn orkest voegde.
D’Arienzo’s orkest trad toen in nachtclub Chantecler op. Biagi’s pianowerk bracht een tempoverandering in het orkest aan. De snelle en speelse maatsoort van de vroege tango’s keerde terug. Het publiek noemden D’Arienzo ‘El Rey Del Compas’ (De Koning Van De Maat).
Jaloers op Rodolfo’s succes ontsloeg Juan hem in 1938 en nam Juan Polito diens zijn plaats aan. Het verschil hoor je duidelijk.
‘Rawson’ met pianist Biagi1936 beluister
‘Maipo’ met pianist Polito1939 beluister
Ondertussen had D’Arienzo zich voorgoed met de 2/4 vereenzelvigd en speelde dit uit. Tegenover het matige ritme van Francisco Canaro, de trivialiteit van Francisco Lomuto en het symfonische van Julio De Caro, voorzag D’Arienzo de tango van een frisse en levenskrachtige wind. Juan bracht de tango terug aan de voeten van de dansers en de jeugd.
Van dit populairste orkest van de Gouden Jaren werden de meeste platen verkocht. Zelfs de platenmaatschappij kon niet aan de vraag voldoen. Ondanks het feit dat zijn muzikanten de best betaalde waren, vertrokken ze eind 1939 bijna allemaal, ook zanger Alberto Echagüe.
D’Arienzo – Varela : een nieuw orkest
Juan D’Arienzo kon Héctor Varela die vroeger nog bandoneon bij hem had gespeeld ervan overtuigen met een deel van zijn muzikanten voor hem te komen werken. Héctor werd de volgende tien jaar zijn arrangeur.
De ander nieuwe orkestleden waren pianist Fulvio Salamanca, bandoneonisten Alberto San Miguel, Jorge Ceriotti, Ángel Ramos en José Antonio Di Pilato, violisten Cayetano Puglisi, Blas Pensato, Jaime Ferrer en Clemente Arnaíz en contrabassist Olindo Sinibaldi.
Dit orkest nam in november 1943 de best verkochte schijf uit de tangogeschiedenis op. Deze 78-toerenplaat bevat ‘La cumparsita’ en ‘La puñalada’ . In 1957 waren er 10.000.000 exemplaren van verkocht.
‘La cumparsita’ 1943 beluister
‘La puñalada’ 1943 beluister
De jaren 50 : vertrek van Varela, Salamanca wordt arrangeur.
Tussen mei en september 1950 veranderde het orkest van de Koning van de Maat een beetje van stijl. De bassist Olindo Sinibaldi overleed en Héctor Varela verliet de groep om zijn eigen orkest op te richten. De rol van arrangeur ging naar pianist Fulvio Salamanca. Terwijl het orkest uit de jaren ’40 trager was en met een lager register, was het vernieuwde orkest sneller en briljanter.
In 1957 vonden er weer veranderingen plaats. Fulvio Salamanca verliet D’Arienzo en richtte zijn eigen orkest op. Hij werd vervangen door pianist Juan Polito (die terugkeerde) en Carlos Lazzari die de arrangementen overnam. Ook zangers Alberto Echagüe en Armando Laborde vertrokken. D’Arienzo viel terug op twee grote stemmen, Mario Bustos en Jorge Valdéz. Laborde keerde in 1964 terug en Echagüe in 1968.
Juan D’Arienzo als componist
Hij was ook productief als componist. Eind jaren ’40 componeerde hij samen met Héctor Varela en werkte met teksten van Carlos Waiss [4]. Na Varela’s vertrek werd Fluvio Salamanca arrangeur én medecomponist. Tekstschrijver werd Carlos Bahr [5].
[4] en [5]
[4] Waiss, Carlos (1909 – 1966) dichter en tekstschrijver
[5] Bahr, Carlos Andrés (1902 – 1984) tekstschrijver en componist.
‘Chirusa’ tekst Nolo López, estribillista Carlos Dante 1928 beluister
‘Paciencia’ tekst Francisco Gorrindo, canta Enrique Carbel 1937-10-29 beluister
‘El raje’ (M) samen met Héctor Varela, tekst Carlos Waiss, canta Alberto Echagüe 1948-05-07 beluister
‘Ganzúa’ (M) test en muziek samen met Carlos Bahr en Fulvio Salamanca, canta Alberto Echagüe 1951-09-12 beluister
‘La sonrisa de mamá’ (V) tekst en muziek samen met Carlos Bahr en Fulvio Salamanca, canta Armando Laborde 1954-09-01 beluister
‘Falso’ tekst Héctor Schmitt, canta Osvaldo Ramos 1969-10-20 beluister
Eerbetoon aan Juan D’Arienzo
Juan D’Arienzo ligt begraven in La Chacarita kerkhof in Buenos Aires.
Nummers aan hem opgedragen:
‘Al Gran Maestro D’Arienzo’ componist Agustín Minotti, versie van D’Arienzo zelf 1966-11-17 beluister
’D’Arienzo, vos sos el rey’ componist Héctor Palacios, tekst Amleto Alfredo Viola, versie van D’Arienzo zelf met zang van Armando Laborde 1967-10-30 beluister
‘D’Arienzo y Palito’ componisten Carlos Ángel Lázzari en Armando Cereminati, tekst Juan Polito, versie van D’Arienzo zelf met zang van Armando Laborde1969-08-12 beluister
In 1972 gaf D’Arienzo toestemming voor de geboorte van Los Solistas De D’Arienzo met onder meer Carlos Lazzari, Milo Dojman, Normando Lazara, Enrique Guerra, Alberto Echagüe en Osvaldo Ramos.
Na de dood van de dirigent in 1978 ontstonden Los Grandes del Compás gevolgd door Los Reyes del Compás en zelfs vandaag spelen orkesten zoals La Juan D’Arienzo trouw aan de stijl van de maestro.
‘El Huracán’ Los Solistas De D’Arienzo , beluister
‘Paciencia’ Los Reyes Del Compas 2011 beluister
‘Loca’ La Juan D’Arienzo 2015 beluister