Pianist, componist, orkestleider en muziekpedagoog.
Geboren als Piana, Sebastián op 26 november 1903 (Buenos Aires).
Overleden op 17 juli 1994 (Buenos Aires).
gepubliceerd 16 juni 2024
Inleiding
Sebastián Piana was een zoon van een Italiaanse emigrantenfamilie uit de regio Piëmonte die in 1890 naar Argentinië vertrok. Zijn vader die ook Sebastián heette, was kapper. Vader speelde ’s avonds in cafés in de buurt piano, gitaar en mandoline en was bevriend met Pedro Maffia en Adolfo Pugliese, vader van Osvaldo.
Zoon Piana leerde, zeven jaar oud, viool bij oom Pedro Bertolero maar het instrument lag hem niet. Twee jaar later nam hij pianoles bij Antonio D’Agostino [1] en behaalde in 1920 een diploma als pianoleraar. Hij specialiseerde verder bij Ernesto Drangosch [2] tot aan diens dood in 1925.
Vanaf 1917 speelde hij piano in theaters en bioscopen.
[1] en [2]
[1] Antonio D’Agostino gaf ook les aan Osvaldo Pugliese.
[2] Ernst Otto Paul Richard Drangosch (1882 – 1925) was een Argentijns pianist en componist van klassieke muziek.
Sebastián Piana als componist
Op 17-jarige leeftijd begon hij ook tango’s te componeren zoals ‘Sabor popular’ en ‘El hombre orquesta’. José González Castillo [3], een goede vriend van zijn vader, moedigde hem daartoe aan.
[3]
[3] José González Castillo alias Juan de León geboren 25 januari 1885 (Rosario, Arg.) – overleden 22 oktober 1937 (Buenos Aires) was toneelschrijver, theaterregisseur, filmlibrettist en tangotekstschrijver onder meer van ‘Griseta’. Cátulo Castillo was zijn zoon.
Piana – Castillo
Samen met José González Castillo schreef hij in 1922 ‘Sobre el pucho’. Hiermee nam hij deel aan een wedstrijd georganiseerd door Tango Cigarettes. Uit 136 deelnemers won hun werk de tweede prijs. ‘Sobre el pucho’ werd spoedig door Carlos Gardel op plaat gezet en was het eerste succes van Piana.
In 1925 ontstond uit een nieuwe samenwerking met José González Castillo en diens zoon Cátulo Castillo [4] ‘Silbando’. Azucena Maizani bracht de tango in première in “Teatro San Martín”. Later schreven ze nog een 10-tal nummers.
‘Sobre el pucho’ 1922 tekst José González Castillo, Carlos Gardel con Guitarras beluister
[4]
[4] Cátulo Castillo geboren als González Castillo, Ovidio Cátulo 6 augustus 1906 (Buenos Aires) – overleden 19 oktober 1975 (Buenos Aires) was een bekend Argentijns tangodichter, orkestleider, docent en componist. Hij was componist van de beroemde tango’s: ‘Organito de la tarde’ en ‘El aguacero’ met teksten van José González Castillo, zijn vader. Hij was ook bokser.
Piana – Maffia
Vanaf 1923 schreef hij ook muziek met Pedro Maffia, later zijn schoonbroer. Samen richtten ze een muziekacademie op, waar Piana’s lerarencarrière begon. Als componist en pedagoog had hij een eigen kijk op de tango en bracht hij het wegkwijnende milonga-genre weer tot leven.
Sebastián Piana beweerde met name dat de habanera [5] zo ongeveer de moeder van de tango was en de milonga eerder tot het platteland behoorde. Later kwam de milonga met improviserende zangers begeleid door gitaar, naar de stad. Carlos Gardel pikte hem daar op.
Piana gaf naar eigen zeggen de “milonga porteña” vorm mede dankzij Pedro Maffia. Piana speelde met tussentijden, jawel, piano in het orkest van Maffia en samen componeerden ze een tiental nummers maar geen milonga’s, ten minste officieel toch.
[5]
5] Habanera is een op Afrikaans ritme gebaseerde muziekstijl en -dans die rond 1830 in La Habana (Cuba) heeft ontwikkeld. De muziek bezit een eigen karakter omdat accenten niet op de verwachte maat vallen.
Piana – Manzi
Piana ontmoette Homero Manzi in 1926. Homero Manzi bekende dat hij de milonga niet begreep maar toch schreef hij een tekst voor ‘Milonga sentimental’, de eerste bekende “milonga porteña” . Het duo ging verder met ‘Milonga del novecientos’ (1933), ‘Milonga triste’ (1936) en ‘Milonga de los fortines’ (1937).
De samenwerking hield niet op met milonga’s. De walsen ‘Esquinas porteñas’ , ‘Paisaje’ en de tango ‘El pescante’ waren ook van hun hand.
Duizendpoot Piana
Hij woonde allerhande conferenties bij en bracht verslag over populaire muziek uit. Ook werd hij leraar aan het Conservatorio Municipal Manuel de Falla en gaf koorzang aan middelbare scholen. Verder was hij voorzitter van de Academia Porteña del Lunfardo.
In 1934 maakte hij deel uit van het ensemble Los 5 Ases Pebeto, met bandoneonisten Ciriaco Ortiz, Pedro Maffia, Pedro Laurenz en Carlos Marcucci.
Sebastián Piana schreef ook filmmuziek onder meer voor ‘Sombras porteñas’ (1936) samen met Pedro Maffia. Voor ‘El último payador’ (1950) werkte hij met Homero Manzi samen.
In 1940 stichtte hij het Orquesta Típica Candombe waarin hij tambores introduceerde in tango’s en milonga’s.
‘Felicia’ 1940 beluister ‘Viejo Camino’ 1940 beluister
Piana componeerde muziek voor theater, ballet, harmonieorkesten en kerkmuziek, alles samen een 500 werken.
Hij werkte niet als musicus, hij was het zonder meer. Of zoals zijn neef – journalist – Fernando Piana citeerde:
“No seguía una rutina para componer. A veces componía la música primero, y otras, hacía la música en base a la letra. Estaba absolutamente tomado por la música, le costaba disociar su lugar de músico de actividades como comer y dormir. Sebastián era un músico tiempo completo, tenía inspiración momentánea y contracción al trabajo”.
Hij bleef piano spelen, componeren en les geven tot het laatste moment. In 1994 overleed hij op 90 jarige leeftijd, een indrukwekkend werk achterlatend.
Eerbetoon aan Sebastián Piana
Piana werd door de Konex Stichting in 1885 onderscheiden als een van de 5 beste tangocomponisten in de geschiedenis van Argentinië.